Inleiding
Voor mountainbikers biedt de elektrificatie van fietsen een wereld aan mogelijkheden met aangepaste instellingen en opties die je kunt bedienen vanuit de palm van je hand. De Shimano E-TUBE PROJECT Cyclist app geeft je ultieme controle over je rit. Je kunt bijvoorbeeld de AUTO SHIFT-functie van de Shimano DEORE XT Di2 finetunen of het geleverde vermogen van de Shimano EP8- of EP6-motor optimaliseren. En je hebt de mogelijkheid om aangepaste persoonlijke profielen te maken waartussen je eenvoudig kunt schakelen.
STEPS e-bikemotor personaliseren
We gingen in gesprek met Shimano productontwikkelaars Pim Keunen en Rob Busser om de personaliseringsmogelijkheden van e-bikesystemen te verkennen. "Met Shimano STEPS e-bikesystemen krijgen meer mensen een rijkere fietservaring," aldus Keunen. "Met de E-TUBE PROJECT Cyclist mobiele applicatie kun je de vermogensafgifte en het accumanagement aanpassen om nog meer uit elke rit te halen. Met behulp van de twee profielopties kun je verschillende instellingen maken voor verschillende typen fietsritten. Je kunt daarbij kiezen voor vooraf ingestelde instellingen voor de ondersteuning, het koppel en de starthulp, of die parameters helemaal zelf instellen."
Bereik of vermogen?
"Je wilt misschien persoonlijke profielen instellen voor je e-MTB," vervolgt Keunen, "om het bereik van je accu te maximaliseren of juist optimaal vermogen hebben op technische mountainbike-beklimmingen. Doordat je twee verschillende profielen kunt instellen, zijn beide opties mogelijk, zelfs tijdens dezelfde rit. Rij naar de trails met de stroombesparende instellingen van Profiel 1, en schakel dan over naar de krachtige instellingen van Profiel 2 om het maximale koppel van de STEPS-motor te benutten."
De perfecte start
Voor beginnende e-MTB-rijders en e-bike-forenzen is het instellen van de starthulp (Assist Start) uitermate nuttig," voegt Rob Busser toe. "Voor een soepele acceleratie vanuit stilstand kun je de starthulp op een lagere stand zetten, terwijl voor e-MTB-ers een snelle acceleratie handiger is om op steile hellingen op gang te komen."
BASIC- versus FINE TUNE-modus
In de E-TUBE PROJECT Cyclist app kunnen rijders drie verschillende parameters instellen binnen de drie klassieke, vooringestelde rijmodi van de BASIC-instellingen. Dat is ideaal voor rijders die net beginnen met een e-bike en nog niet zo gewend zijn aan de kracht van een elektrische fiets.
Voor rijders die al wel vertrouwd zijn met een e-bike en de Shimano STEPS-technologie, biedt de FINE TUNE MODE nog meer personaliseringsmogelijkheden. Rijders kunnen tot 15 verschillende ondersteuningskarakteristieken instellen en de zeven oorspronkelijke ondersteuningsniveaus aanpassen. In elk van de twee profielen kun je de ondersteuningskarakteristieken kiezen, inclusief het minimale en maximale koppel. Op die manier ben je voorbereid op de verschillende uitdagingen die je kunt tegenkomen tijdens dezelfde rit.
BASIC MODE
- Rijders kunnen drie parameters aanpassen binnen de drie klassieke ondersteuningsniveaus
- Bij elk niveau kan het ondersteuningskarakter (level), het maximale koppel en de starthulp worden aangepast
FINE TUNE MODE
- Rijders kunnen maximaal 15 ondersteuningskarakteristieken instellen
- Tot 7 niveaus zijn reeds vooraf ingesteld
- Het instellen van het minimale en maximale koppel bepaalt ook automatisch het maximale koppel voor elk ondersteuningsniveau
- De starthulp-instellingen worden gebruikt voor alle ondersteuningsniveaus
Slimmer schakelen
"Een andere geweldige functie die je kunt inschakelen en instellen in de E-TUBE PROJECT Cyclist app is AUTO SHIFT," zegt Keunen. "Je kunt je e-bike automatisch laten schakelen zodat jij je kunt concentreren op de weg of de trail. Door de gegevens van de snelheids-, cadans- en koppelsensoren van de SHIMANO EP801 of EP6-motor te gebruiken, kan AUTO SHIFT worden ingesteld voor DEORE XT Di2 en CUES Di2. Door op het optimale moment te schakelen, kan de AUTO SHIFT-functie je helpen om een gelijke cadans te houden en daarmee de levensduur van je onderdelen te verlengen én te garanderen dat je in de juiste versnelling zit als je opnieuw wilt starten na een stop. Dit maakt het rijden op een elektrische fiets leuker, eenvoudiger en toegankelijker."
Net als bij de instellingen voor de ondersteuning, het maximaal koppel en de starthulp, is de AUTO SHIFT aanpasbaar in twee verschillende profielen. Dat betekent dat je twee aangepaste sets met instellingen kunt maken om je rijervaring nog verder te personaliseren.
Rijders kunnen de twee Auto-profielen ook eenvoudig aanpassen met een paar snelle tikken op het scherm.
Kies het AUTO SHIFT-profiel dat je wilt aanpassen (je kunt ook de automatische schakelfunctie compleet uitschakelen door het profiel 'Handmatig' te kiezen), zoals te zien is in de tweede afbeelding hieronder.
In het menu AUTO-aanpassingen (derde afbeelding hieronder) kun je het automatisch schakelen (AUTO SHIFT) tijdens het trappen en de AUTO FREE SHIFT in- of uitschakelen, de rijomgeving (Riding Scene) instellen, de schakeltiming aanpassen en de startversnelling (Start Gear) of startmodus (Start Mode) instellen.
Naast het in- of uitschakelen van de AUTO SHIFT, kun je ook de Automatic FREE SHIFT activeren om tijdens het uitrollen automatisch naar een lichtere versnelling te schakelen. Met deze instelling kun je soepel vanuit stilstand of vanuit een lagere snelheid je gewenste snelheid bereiken zonder dat je gebruikmaakt van een flinke dosis koppel vanuit de aandrijving. Bij Automatic FREE SHIFT hoef je niet te trappen want de STEPS-motor verplaatst zelf de ketting naar het juiste tandwiel terwijl jij geniet van de rit.
Rijomgeving instellen
Stem de frequentie van de AUTO SHIFT af op de ondergrond waarop je rijdt met behulp van de verschillende opties in de rijomgeving (Riding Scene). E-MTB-rijders zullen bijvoorbeeld vaker moeten schaken omdat ze op zeer gevarieerd terrein rijden. E-forenzen daarentegen zullen eerder kiezen voor de instelling 'Verharde weg' (Pavement) die afgestemd is op de snelheidsaanpassingen die je maakt op asfalt.
Perfecte personalisatie
"Je kunt de cadans instellen waarop je automatisch wilt schakelen (AUTO SHIFT) met behulp van de schakeltiming (Shift Timing) of het menu voor de geavanceerde schakeltiming (Advanced Shift Timing), legt Busser uit. "Je kunt een cadans kiezen tussen de 50 en 100 omwentelingen per minuut die past bij jouw rijstijl. Deze instelling is bedoeld om een soepele cadans te kunnen vasthouden waardoor de levensduur van je aandrijving wordt vergroot."
In het menu Geavanceerde schakeltiming kun je de hellingshoek van de beklimmingen die je tegenkomt integreren in het AUTO SHIFT-protocol zodat je altijd de ideale cadans kunt aanhouden. Deze functie kan worden ingesteld om sneller of stabieler te reageren op veranderingen in de cadans tijdens het klimmen, waardoor je niet onnodig hoeft te schakelen onder grote pedaalbelasting."
De laatste menu-optie van AUTO SHIFT is de optie startversnelling (Start Gear). Hiermee kun je de versnelling kiezen die je wilt gebruiken om vanuit stilstand te accelereren. Als de automatische FREE SHIFT is ingeschakeld, zal AUTO SHIFT naar je gekozen startversnelling schakelen op het moment dat je uitrolt om te gaan stoppen.
- AUTO SHIFT while pedaling - Tijdens het trappen is de functie automatisch schakelen actief (niet van toepassing op fietsen met RD-M8150-12)
- Automatic FREE SHIFT - Automatisch schakelen werkt ook tijdens het uitrollen (als je niet trapt)
- Riding scene - In de stand 'MTB'* reageert Auto Shift sneller op veranderingen in de trail en werkt beter bij een actieve rijstijl; voor verharde wegen (Pavement) is Auto Shift afgestemd op stedelijke verkeersomstandigheden en kleine veranderingen in het wegdek (* De 'MTB-instelling' werkt op dit moment alleen met de RD-M8150 (11/12)).
- Shift timing - Stel de gewenste cadans in voor het automatisch schakelen. Om de gebruikerservaring te verbeteren, kan de werkelijke schakeltiming afwijken als gevolg van diverse factoren. Onder invloed van deze factoren wordt de schakeltiming automatisch een klein beetje aangepast ten opzichte van de ingestelde waarde voor een betere gebruikerservaring.
- Advanced shift timing menu - In de geavanceerde instellingen kan de gebruiker de AUTO SHIFT-instellingen aanpassen aan de hellingshoek.
- Start gear - Er wordt automatisch geschakeld naar een vooraf gekozen versnelling als de fiets tot stilstand komt.
Voorbeelden van AUTO SHIFT-instellingen
Auto 1: Voor ontspannen MTB-ritten op brede gravelwegen
AUTO SHIFT tijdens het trappen = ON
Automatic FREE SHIFT = ON
Schakeltiming = 70 omwentelingen per min.
Klimrespons = Level 1
Het AUTO SHIFT 1-profiel zoals hierboven is ingesteld, laat AUTO SHIFT schakelen tijdens het trappen. De automatische FREE SHIFT-functie is ingeschakeld om tijdens het uitrollen de juiste versnelling te kiezen voor je huidige snelheid. Dat betekent dat je in de juiste versnelling zit als je moet trappen om snel te accelereren.
De schakeltiming is ingesteld op 70 omwentelingen per minuut en dat betekent dat je gewenste cadans 70 omwentelingen is. Draai je minder omwentelingen, dan zal AUTO SHIFT naar een lichtere versnelling schakelen. Maak je daarentegen meer omwentelingen, zal het systeem een zwaardere versnelling kiezen zodat je bij een hogere snelheid je gewenste cadans kunt vasthouden.
De klimrespons (Climbing Respons) is ingesteld op Level 1 in het menu Geavanceerde schakeltiming en dat betekent dat AUTO SHIFT snel moet schakelen. Het systeem zal je vragen om te schakelen op beklimmingen zodat je de gewenste cadans kunt vasthouden, ongeacht de hellingshoek van de beklimming die voor je ligt.
Auto 2: MTB met focus op technische trails
AUTO SHIFT tijdens het trappen = OFF
Automatic FREE SHIFT = ON
Schakeltiming = 75 omwentelingen per min.
Bij het AUTO SHIFT 2-profiel met de bovenstaande settings, is de AUTO SHIFT uitgeschakeld tijdens het trappen vanwege het hogere koppel dat de aandrijving produceert tijdens het rijden van technische trails. In plaats daarvan moet AUTO SHIFT schakelen op het moment dat je uitrolt, maar je kunt ook handmatig schakelen.
Echter, de automatische FREE SHIFT-functie is ingeschakeld om tijdens het uitrollen de juiste versnelling te kiezen voor je huidige snelheid. Dat betekent dat je in de juiste versnelling zit als je moet gaan trappen om snel te accelereren.
De schakeltiming is ingesteld op 75 omwentelingen per minuut en dat betekent dat je gewenste cadans 75 omwentelingen is. Draai je minder omwentelingen, dan zal je worden gevraagd om met AUTO SHIFT naar een lichtere versnelling te schakelen. Maak je daarentegen meer omwentelingen, zal het systeem je vragen een zwaardere versnelling te kiezen.
Rijders kunnen AUTO SHIFT ook uitschakelen in de E-TUBE PROJECT Cyclist app door te kiezen voor handmatig schakelen. Je kunt overigens de AUTO SHIFT-functie altijd opheffen door de shifters te gebruiken, zoals je normaal bij een traditionele fiets zou doen.
Up-to-date blijven
"Naast het aanpassen van het ondersteuningsniveau en het finetunen van de AUTO SHIFT-functionaliteit, kun je met de Shimano E-TUBE PROJECT app ook draadloos de firmware van je STEPS-systeem bijwerken," aldus Rob Busser. "Dat zorgt ervoor dat je e-bike ook de komende jaren soepel blijft functioneren met de nieuwste instellingen voor accumanagement, vermogensafgifte en AUTO SHIFT."
Voor meer informatie en het downloaden van de E-TUBE PROJECT Cyclist app, kun je terecht in de App Store of Google Play of bezoek je bike.shimano.com/nl-NL/e-tube/project.