Hamulce to jeden z absolutnie kluczowych elementów roweru górskiego, lecz często mamy problem ze zrozumieniem, jak działają. Ich zadaniem jest po prostu zatrzymać rower - czemu zatem są tak skomplikowane?
Nieodpowiednie hamulce powodują stres podczas jazdy, a nawet mogą być przyczyną wypadku - dlatego każdy powinien wiedzieć, jakie hamulce będą dla niego najlepsze. W niniejszym przewodniku sprawdzimy, jak działają hamulce oraz jakie technologie w nich zastosowano, i wyjaśnimy wszelkie wątpliwości w sposób przystępny dla każdego.
Co to jest hydrauliczny hamulec tarczowy?
Po pierwsze, musimy wiedzieć, z czym mamy do czynienia. Zasada działania hydraulicznych hamulców tarczowych jest następująca: naciśnięcie dźwigni powoduje przemieszczenie się płynu hamulcowego w przewodzie do zacisku. Następnie płyn przesuwa tłoczki w zacisku, a te z kolei dociskają klocki do tarczy hamulcowej. Wygenerowane w ten sposób tarcie sprawia, że rower zwalnia, a my jesteśmy w stanie go kontrolować.
Jaki hamulec hydrauliczny jest najlepszy dla Ciebie?
Wybór hamulców zależy od stylu jazdy oraz rodzaju roweru. Miłośnicy downhillu, pędzący po ziemnych bandach i zjeżdżający po stromych zboczach używają innych hamulców niż kolarze XC, którzy dużo podjeżdżają, a zjazdy na ich trasach są znacznie łagodniejsze i krótsze. Downhillowcy potrzebują hamulców o jak największej mocy hamowania, podczas gdy dla kolarzy XC bardziej będzie się liczyć masa hamulca. Dodatkowo w obu przypadkach kolarze muszą wybrać odpowiednie klocki, tarcze oraz liczbę tłoczków.
Wszystko o tarczach MTB
Tarcze hamulcowe to kluczowy element układu hamowania. Stanowią one swego rodzaju interfejs między rowerem i hamulcem, i mają ogromny wpływ na skuteczność hamowania. Tarcze hamulcowe przeznaczone do rowerów górskich występują w różnych rozmiarach: 140, 160, 180, 203 czy 220 mm, jednak większa tarcza nie zawsze jest lepsza. Ważniejsze jest, by zadbać o to, by hamowanie nie powodowało zbyt mocnego rozgrzewania się tarczy. Jeśli tarcza będzie zbyt gorąca, nie będzie działać prawidłowo - to samo dotyczy też tarczy zbyt chłodnej. Chodzi o to, by osiągnąć odpowiednią temperaturę, tak by klocki generowały tarcie, jednocześnie nie rozgrzewając zbyt mocno tarczy.
W przypadku rowerzystów o większej posturze, jeżdżących z dużą prędkością w dół stoków, lepiej sprawdzą się większe tarcze. Mniejsze tarcze przeznaczone są dla rowerzystów wybierających bardziej płaskie trasy i jeżdżących z mniejszą prędkością. Ponadto niektórzy montują większą tarczę z przodu i mniejszą z tyłu. Dlaczego? Kiedy szybko zjeżdżasz w dół stromego stoku, Twoja masa przesunięta jest ku przodowi roweru; to sprawia, że przedni hamulec pracuje ciężej, czasem odpowiadając nawet za 70% siły hamowania. W takich sytuacjach lepiej sprawdza się większa tarcza.
Zwróć uwagę na barwę tarczy hamulcowej - pomoże Ci ona zorientować się, czy używasz tarczy w odpowiednim dla siebie rozmiarze. Jeśli na tarczy widnieją brązowe smugi, wszystko jest w porządku. Tęczowe przebarwienia oznaczają, że Twoja tarcza zbyt mocno rozgrzewa się podczas hamowania i być może warto wymienić ją na większą. A jeśli na tarczy nie ma żadnych przebarwień, to zapewne nie rozgrzewa się ona wystarczająco i powinieneś wymienić ją na mniejszą - albo zacząć jeździć szybciej!
Nowe tarcze hamulcowe RT-CL900 i RT-CL800
W nowych tarczach RT-CL900 i RT-CL800 zmieściliśmy tyle technologii, ile się tylko da, by zagwarantować ich maksymalną wydajność. Te tarcze różnią się od poprzednich modeli kształtem - cieńszy profil oznacza mniejsze przesunięcie i bicie, co usprawnia odprowadzanie ciepła i zwiększa skuteczność hamowania. Tarcza RT-CL900 jest pokryta specjalną farbą, która polepsza odprowadzanie ciepła o 10%. Oba modele tarcz są dostępne w rozmiarach 140, 160, 180 i 203 mm, zatem każdy rowerzysta z pewnością znajdzie tarczę idealnie pasującą do swoich potrzeb.
Tłoczki i klocki też są ważne
W hamulcach dwutłoczkowych znajdują się - to chyba nikogo nie zdziwi - dwa tłoczki (jeden po każdej stronie zacisku), które dociskają klocki do tarczy. Hamulce czterotłoczkowe mają więcej tłoczków i większe klocki hamulcowe; większa powierzchnia przekłada się na większą siłę hamowania. Jednak to nie rozmiar jest tu najważniejszy - należy zawsze pamiętać o właściwej temperaturze tarczy.
Klocki hamulcowe występują w dwóch głównych wersjach: metalicznej (klocki spiekane) i żywicznej (organiczne). Klocki metaliczne to dobry wybór, jeśli jeździsz po piachu, w błocie oraz podczas złej pogody. W pagórkowatym, niezbyt stromym terenie oraz zimą klocki metaliczne z pewnością się sprawdzą. Klocki żywiczne polecane są zarówno w suchych, jak i mokrych warunkach, a także w górach na długich zjazdach, jednak nieco szybciej niż w przypadku klocków metalicznych może się pojawić zjawisko fadingu.
Zapobiegaj zjawisku fadingu z ICE TECHNOLOGY
Kiedy hamulce ulegną przegrzaniu, następuje nagła utrata siły hamowania. A to duży problem, zwłaszcza gdy pędzisz szybką trasą w bikeparku i za chwilę czeka Cię kolejny techniczny zjazd. Tarcze z technologią ICE TECHNOLOGY mają trójwarstwową konstrukcję stal nierdzewna-aluminium-stal nierdzewna, dzięki czemu lepiej odprowadzają ciepło, zapewniając Ci niezawodne i pewne hamowanie. Ta technologia jest dostępna w następujących tarczach hamulcowych:
- RT-CL900
- RT-CL800
- RT-MT900
- RT-MT905
- RT-MT800
- SM-RT900
- SM-RT800
- SM-RT86
- SM-RT70
Technologia ICE TECHNOLOGIES FREEZA zapewnia jeszcze efektywniejsze odprowadzanie ciepła
Technologia ICE TECHNOLOGIES FREEZA bazuje na tarczach z technologią ICE TECHNOLOGY, jednak zapewnia jeszcze lepsze odprowadzanie ciepła, ponieważ została opracowana z myślą o tych kolarzach, którzy wykorzystują swoje rowery do maksimum. Dzięki trójwarstwowej konstrukcji oraz radiatorom możesz oczekiwać obniżenia temperatury nawet o 50℃. Sprawdź nasze tarcze XTR i XT, jeśli jesteś zainteresowany tą technologią.
SERVO WAVE zapewnia szybką reakcję
Zyskaj pełną kontrolę dzięki niezwykle szybkiej reakcji układu hamowania, jaką zapewnia technologia SERVO WAVE. Sprawia ona, że krótszy ruch dźwigni wystarcza, by docisnąć klocki hamulcowe do tarczy, jednocześnie zapobiegając temu irytującemu poczuciu liniowego działania hamulców. Zamiast tego hamujesz progresywnie, bez początkowego szarpnięcia po naciśnięciu dźwigni.
Łatwiejsza konserwacja dzięki technologii ONE-WAY BLEEDING
Bąbelki powietrza w płynie hamulcowym mogą znacznie pogorszyć działanie hamulca - dlatego stworzyliśmy ONE-WAY BLEEDING. Dzięki uproszczonemu przepływowi oleju w układzie ryzyko popełnienia błędu podczas odpowietrzania zostało znacząco ograniczone. Zalecamy stosować mineralny olej do hamulców marki Shimano, który cechuje się lepszymi właściwościami w porównaniu z innymi olejami. Wysoka, a co najważniejsze - stabilna temperatura wrzenia sprawia, że hamulce lepiej pracują pod dużym obciążeniem; olej utrzymuje stałą temperaturę 200° C i nie wchłania wody. Ponadto jest odporny na korozję, a więc nie uszkadza elementów z tworzywa sztucznego ani lakieru Twojego roweru. A do tego mineralny olej do hamulców Shimano jest bardziej przyjazny dla środowiska.
Idealne dopasowanie dzięki regulacji zasięgu
Właściwie dobrana odległość dźwigni hamulca od chwytu kierownicy, dopasowana do wielkości dłoni oraz indywidualnych preferencji rowerzysty, sprawia, że jazda po górach jest bardziej komfortowa. Mechanizm regulacji zasięgu umożliwia ustawienie pożądanej odległości od chwytu kierownicy do dźwigni.